Leczenie i profilaktyka zaburzeń głosu.

Rozpoznaniem i leczeniem zaburzeń głosu powinien zajmować się lekarz specjalista.

Leczenie jest kompleksowe, może wymagać współpracy różnych specjalistów od audiologa-foniatry, laryngologa przez gastroenterologa, alergologa do psychologa i fizjoterapeuty.

Możliwości leczenia zaburzeń głosu.

• ćwiczenia z technik emisji głosu (nauka prawidłowego oddychania i emisji głosu)
• farmakoterapię – lekarstwa z przepisu lekarza i środki wspomagające (np. witaminy A+E)
• fizjoterapia
• psychoterapia
• zabiegi mikrochirurgiczne
• leczenie uzdrowiskowe

Profilaktyka zaburzeń głosu.

Podczas intensywnej pracy głosem zdecydowanie częściej oddychamy przez usta, niż  w stanie spoczynku. W tym miejscu warto przypomnieć, że oddychając przez usta omijamy nasz naturalny „nawilżacz i filtr” powietrza jakim jest nos. Przy oddychaniu przez nos, wdychane powietrze zostaje odpowiednio nawilżone i oczyszczone zanim przedostanie się dalej do gardła, krtani i płuc. W przypadku oddychania przez usta nie ma takiej możliwości. Razem z wdychanym powietrzem, na błony śluzowe gardła i krtani, przedostaje się więcej zanieczyszczeń, pyłów i drobnoustrojów. Dodatkowo wdychane w okresie grzewczym powietrze, jest mało wilgotne i powoduje nadmierne wysuszenie błon śluzowych, co z kolei stanowi ułatwienie infekcji bakteryjnych.

Utrzymanie odpowiedniej wilgotności błon śluzowych gardła i krtani

jest jednym z podstawowych i stosunkowo najprostszych sposobów poprawiających warunki pracy głosem. Skoro nie możemy zmienić sposobu oddychania, wpłyńmy w takim razie na warunki otoczenia, w których pracujemy.

Nawilżanie powietrza i śluzówek.

• Popijanie płynów. W tym celu należy przygotować sobie szklankę niegazowanej wody lub innego niegazowanego, letniego (niezbyt słodzonego) napoju i w razie uczucia suchości wypić łyk płynu przed i w trakcie lekcji. (Słodkie napoje mają stosunkowo wysokie tzw. ciśnienie osmolarne i szybciej wysuszają błony śluzowe.)
• Nawilżacze na kaloryferach. W sezonie grzewczym należy zadbać o napełnione wodą nawilżacze na kaloryferach, lub wilgotne ręczniki.
• Wietrzenie pomieszczeń. Należy często wietrzyć pomieszczenia – pozwala to na wymianę suchego powietrza w pomieszczeniach na bardziej wilgotne z zewnątrz.

Miejscowe stosowanie witamin A + E.

• Dla utrzymania prawidłowych funkcji błon śluzowych korzystne jest miejscowe stosowanie kompleksu witamin A+E (np. rozgryźć kapsułkę z witaminą A+E lub prościej – zaaplikować do gardła spray z witaminami A+E). Celem takiego postępowania jest miejscowe (bezpośrednio na błonę śluzową) działanie witaminy A, której wpływ na błony śluzowe został udowodniony i zaakceptowany w oświadczeniach zdrowotnych dotyczących żywności w Unii Europejskiej. Działanie witaminy E dotyczące błon śluzowych nie zostało w pełni udowodnione.
• Efektu miejscowego działania witamin na błony śluzowe (głównie wit. A) nie uzyskamy przez połknięcie  kapsułki lub tabletki.
• Należy zwrócić uwagę na ilość witamin zawartą w preparacie. Samo określenie, że preparat zawiera witaminy A+E jest niewystarczające i często może być mylące. Preparat musi mieć odpowiednie stężenia witaminy A by mógł odnieść jakiekolwiek działanie.
• Przykładem są preparaty GardVit A+E i Cantavit A+E, które zawierają standaryzowane ilości witaminy A oraz witaminy E. Z drugiej strony mamy preparaty na bazie oliwy z oliwek, która nie jest uznanym źródłem witaminy A, dlatego trudno mówić o udowodnionym naukowo działaniu miejscowym oleju z oliwek. Oliwa może zawierać różne witaminy ale stężenia ich są bardzo małe i nie są powtarzalne.

Higiena głosu

Dla zachowania higieny głosu należy unikać:

• mówienia w zbyt głośnym otoczeniu (podnoszenie głosu, przekrzykiwanie otoczenia)
• mówienia  na zimnym powietrzu lub w przeciągach
• picia mocnej herbaty, kawy, zimnych napojów, napojów gazowanych
• dymu tytoniowego – zarówno palenia czynnego jak i biernego

UWAGA WAŻNE:
Jeżeli chrypka lub inne problemy z głosem utrzymują sie ponad dwa tygodnie, taką dolegliwość zawsze trzeba skonsultować z lekarzem laryngologiem.

Problemy z głosem u nauczycieli (czytaj więcej)